منبع‌های اطلاعات در دسترس بافندگان روستایی فرش ابریشمی شهرستان زنجان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشگاه زنجان

2 دانشیار ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان

چکیده

منابع اطلاعاتی ازمهمترین منابع هرواحدتولیدی است.وجوداطلاعات صحیح،به موقع ودقیق درمدیریت یک واحدتولیدی سبب بهبود عملکرد آن درزنجیره ارزش محصولات می‌شود.هدف این مطالعه شناخت منابع وشیوه‌های تأمین اطلاعات موردنیازبافندگان روستایی فرش ابریشمی است.داده هابااستفاده ازیک روش شناسی مطالعه موردی بااستفاده ازفنون کیفی گردآوری داده‌هاازقبیل تحلیل اسنادوفنون ارزیابی مشارکتی روستایی،مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع‌آوری گردید.برای گردآوری داده‌هاازپرسشنامه،مشاهده ومصاحبه‌های نیمه ساختاریافته استفاده شد.درتاییدپایایی داده هابه کمک پرسشگر به منظور یادداشت مطالب استفاده شد،همچنین روایی بانظرمتخصصان مورد بحث و تاییدقرارگرفت.جامعه خانوارهای بافنده فرش ابریشم درشهرستان زنجان(بیمه وغیربیمه) 858 خانوار تخمین زده شد(با استفاده ازآمار بیمه شدگان ومراجعه به روستا تعدادقالیبافان درمجموع تخمین زده شد)، که با استفاده از روش گلوله برفی مطالعه با 90 خانوارروستایی بافندة فرش ابریشم در23 روستای شهرستان زنجان و45 نفرازکنشگران بازاردرشهرهای زنجان،قم و کاشان(به دلیل وابستگی زنجیره تولیدفرش دستباف ابریشمی زنجان به قم وکاشان)انجام شد. داده هابااستفاده از روش نظریه بنیانی تجزیه و تحلیل گردید، زیرانظریه بنیانی یک رهیافتی کامل برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی است.نظریه بنیانی یک تئوری نیست،یک رهیافتی برای تولید تئوری بواسطه اطلاعات است.نتایج تحقیق نشان داددر نظام کارفرمایی، بافندگان جهت شناخت کارفرمای مناسب، افزایش کیفیت وتحویل پس ازبافت دردومرحله ازتولیداعم ازقبل وحین تولیدبه اطلاعات نیازداشتند.مهمترین منبع اطلاعاتی بافندگان،کارفرمایان بودند.اعضای خانواده و‌کارفرمایان ازمنابع اصلی بافندگان برای شناخت کارفرمای مناسب بودند.همچنین درمرحله قبل ازبافت فرش دستباف،کنشگرانی همچون خانه بهداشت،اداره بازرگانی واتحادیه روستایی فرش دستباف ازمنابع مهم اطلاعات بافندگان مطرح شدند.درمرحله حین تولید،کارفرمایان نیزبه منظورافزایش کیفیت فرش تولیدی خودبه‌روزترین اطلاعات رادراختیار بافندگان قرارمی‌دادند.از سوی دیگر،درنظام خویش فرمایی،کنشگران محلی وکنشگران بازاربه عنوان کلیدی‌ترین منابع اطلاعاتی بافندگان قبل وپس ازتولیدبه شمارمی‌رفتند،درحالی که منابع دولتی ونیمه دولتی به عنوان منابع حین بافت بوده که ازاهمیت چندانی برخوردار نبودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Information Chain of rural silk hand woven carpet producers in the Zanjan Township

نویسندگان [English]

  • elham Ahmadifard 1
  • esmail karamidehkordi 2
1 MSc of Rural Development, University of Zanjan,
2 Associate Professor of Agricultural Extension and Rural Development, University of Zanjan,
چکیده [English]

Information sources are important sources for any enterprise and access. Proper, updated and accurate information in managing an enterprise help it improve its performance in products' value chain. The purpose of this study was to understand sources and methods of providing required information of rural silk carpet weavers. Using a case study methodology, data were collected through focus groups, semi-structured interviews, participatory diagramming, document analysis and observations. The study was conducted with silk carpet weavers of 90 rural households from 23 villages in the Zanjan Township and market actors from the cities of Zanjan, Qom and Kashan. In entrepreneurial carpet production system, carpet weavers required information for knowing appropriate entrepreneurs, increased carpet quality and providing carpet after weaving in two stages of before production and in the process of production. Entrepreneurs and family members were main information sources of carpet weavers for knowing an appropriate entrepreneur. Moreover, actors such as rural health homes, Commerce Administration, and the Rural Hand Weaving Carpet Union were the most important information sources of the weavers. At the stage of production, entrepreneurs provided required updated information of the weavers for increasing silk carpet quality. On the other hand, in the carpet self-producing system, local actors and market actors acted as main information sources of the weavers before and during production, while public and semi-public sources, which provide information during production, were not considered as important sources. This shows information sources and their providing methods depend on hand weaving carpet production system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Information Chain"
  • "Information source"
  • "silk hand woven carpet"
  • "rural weaver"
  • "Zanjan Township"
اسلامی، یحیی، حسینی، سید فرهاد و غریبی، محی الدین (1389). طراحی و کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت فرش دستباف ایران. پژوهش های مدیریت در ایران، (4)15، 51-71.
انارکی، زهرا (1391). ارزیابی نیازهای ترویج بازارمداری مرغداری ها به منظور ظرفیت سازی آن ها در استان قم. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان.
انصاری رنانی، قاسم و قاسمی نامقی، محمد (1388). ارزیابی اثر مدیریت دانش در خلق استراتژی رقابتی تمایز از مجرای زنجیره ارزش فعالیت های سازمان. پژوهش نامه مدیریت تحول، (2)1.
پورصادق، ناصر، بهلولی، نادر و حاجی‌خانی، مهدی (1390). «نقش تعاونی‌های فرش دستباف استان زنجان بر توسعه صادرات این فرش». تعاون، (3)1، 170-155.
حق شناس کاشانی، فریده، سعیدی، نیما و حسن­پور پازواری، محمود (1389). برنامه­ریزی استراتژیک برای صنعت فرش دستباف کشور با استفاده از ماتریس SWOT.  دوماهنامه بررسی­های بازرگانی، شماره 43، مهر و آبان.
حیدری، غلام (1385). دسترسی به اطلاعات در کتابخانه‌ها: روش‌ها و مسائل. علوم و فناوری اطلاعات، (3)21، 158-141.
درودچی، محمود و نیک مهر، نوید (1386). مطالعه اهمیت و کاربرد فناوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تأمین. چهارمین همایش ملی تجارت الکترونیکی، 3 و 4 آذرماه 1386، تهران.
کرمی دهکردی، ا. (1394). طرح پژوهشی شناخت ظرفیت ها و نیازهای اجتماعات روستایی در راستای مدیریت جامع و مشارکتی حوزه آبخیز قزل تپه در استان زنجان. زنجان: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان و دانشگاه زنجان.
لطیفی، سمیه، سعدی، حشمت‌الله، شعبانعلی فمی، حسین و مشرف، م. (1392). «تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی تعاونی‌های فرش دستباف روستایی استان همدان». تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، (32)14، 139-117.
شم‌آبادی، محمدعلی و بریم نژاد، ولی (1384). آثار آموزشهای شاخه کار و دانش بر کارایی فنی صنعت فرش دستباف. اقتصاد کشاورزی و توسعه، (51)13، 49-71.
هنرمندساری، م. (1391). تجزیه و تحلیل زنجیره تأمین در تولید کتاب و عوامل موثر بر آن. کتاب مهر، (5)، 71-46.
Bryman, A. (2012). Social Research Methods. Oxford: Oxford University Press.
Chambers, R. (2008). Revolutions in Development Inquiry: Routledge.
Charmaz, K. (2011). Grounded Theory Methods in Social Justice Research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), The Sage Handbook of Qualitative Research (Vol. 4, pp. 359-380). London: Sage Publications.
Charmaz, K. (2014). Grounded Theory in Global Perspective: Reviews by International Researchers. Qualitative Inquiry, 20(9), 1074-1084. doi: 10.1177/1077800414545235
Chimah,J  &  Nwokocha, U.(2013).Information Resources, Retrieval and Utilization for Effective Research in Tertiary and Research Institutions. Asian Journal of Humanities and Social Sciences (AJHSS), 1(3), 43-50.
De Klerk, J. (2012). The Knowledge Economy: Importance of Information Resources for Improved Organization Performance.
Warwick, C., Terras, M., Galina, I., Huntington, P., & Pappa, N. (2008). Library and information resources and users of digital resources in the humanities. Program42(1), 5-27.