نقش‌آفرینی ترویج و آموزش کشاورزی در توسعه کشت کلزا در شهرستان سلسله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی

2 استادیارر آموزش کشاورزی، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه لرستان

3 استادیار آموزش کشاورزی، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه لرستان

چکیده

هم‌اکنون توسعه کشت گیاه دانه روغنی راهبردی کلزا، یک ضرورت به شمار می‏آید و شناسایی راهکارهای آموزشی ترویجی در جهت توسعه آن، با توجه به نیاز کشور بسیار مهم است. دراین‌بین، شهرستان سلسله یکی از قطب‏های مستعد کشت این گیاه دانه روغنی در استان لرستان می‌باشد و هدف این بررسی نقش‌ ترویج و آموزش کشاورزی در توسعه کشت کلزا در این منطقه می‏باشد. این تحقیق با اسـتفاده از ﻧﻈﺮﻳﺔ مفهوم‌سازی ﺑﻨﻴﺎدی و برمبنای مدل گلاسر و استراوس ارائه ‌شده است در سال 1396 انجام‌شده است و حجم نمونه آن13 نفر از کارشناسان مرتبط ستادی و صفی جهاد کشاورزی و شرکت توسعه کشت دانه‌های روغنی استان به‏عنوان خبرگان کلیدی بوده است و برای انتخاب مصاحبه‌شوندگان، از نمونه‌گیری هدفمند به شیوه زنجیره‌ای استفاده شد. برای گردآوری داده‏ها مصاحبه‏های نیم‏ساختارمند صورت گرفت که برای افزایش اعتبار و روایی داده‏ها از روش بازبینی توسط مشارکت‌کنندگان و همچنین بـرای تأیید پذیری پژوهـش از چندجانبه‏نگری استفاده شد. در نهایت مصاحبه های صورت گرفته توسط نرم افزار کیفی MAXQDA12 مورد دسته بندی قرار گرفتند و یافته‏ها نشان دادند که برای توسعه‏ی کشت کلزا سه راهبرد تقویت نقش حمایتی، تقویت برنامه‌های آموزشی و ساماندهی نظام این کشت، سودمند خواهد بود. برای پیاده‏سازی راهکارهای آموزشی و ترویجی، آموزش ضمن خدمت به کارشناسان، آموزش به بهره‏برداران درزمینهی تشکیل تعاونی باهدف یکپارچه‌سازی و یکجا زراعی، اجرای برنامه‌های آموزشی گروهی باهدف ارتقای بهره‌وری تولید، بازدید کشاورزان از کشتزارهای نمونه، سرکشی و پایش مستمر کارشناسان فنی و ترویجی و تهیه بسته‌های آموزشی چندرسانه‌ای در زمینه‏های سامانه‏های آبیاری مناسب، معرفی رقم‏های مقاوم به سرما و دارای عملکرد بالا و رعایت تراکم کشت و میزان بذر در هکتار، اجرای کشتزارهای نمایشی و مدرسه مزرعه کشاورز و تشکیل کمیته ساماندهی توسعه و ترویج کشت دانه‌های روغنی متشکل از کارشناسان دست‌اندرکار جهاد کشاورزی، شرکت توسعه دانه‌های روغنی و دیگر نهادهای مرتبط پیشنهاد می‏شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

role of promotion and education of agriculture in the development of rapeseed cultivation in county selseleh

نویسندگان [English]

  • Narges kakolvand 1
  • Saeed Gholamrezai 2
  • Mehdi Rahimian 3
1 M.Sc. Graduate of Rural Development, Department of Rural Development, Faculty of Agriculture, Lorestan University
2 Assistant Professor Department of Rural Development, Faculty of Agriculture, Lorestan University
3 Assistant Professor Department of Rural Development, Faculty of Agriculture, Lorestan University
چکیده [English]

Agriculture promotion and education has always been one of the main elements of the development of agriculture. Nowadays, the development of cultivating the strategic and import of rapeseed is a necessity and identifying educational development strategies for its development is very important. Meanwhile, the city of Solejdah in Lorestan province is one of the most prone to cultivating oilseeds. The purpose of this study is to examine the role of agricultural promotion and education in the development of rapeseed cultivation in this region. This research is based on qualitative paradigm. Statistical population of this study is 13 employees of the related experts and the officials of the Agricultural and Agricultural Cooperatives Development Department as the main informant. In order to increase the validity and validity of the data, the method of review by the participants as well as the validity of the research was applied to multilateralism.the results of this study showed that three strategies for enhancing support role, strengthening educational programs and organizing the system of cultivation would be beneficial for the development of rapeseed. To implement educational and promotional strategies, training in-service experts, training operators on the formation of cooperatives with the goal of integration and agronomy, implementation of group training programs aimed at improving productivity, visiting farmers from sample farms, rehearsals and monitoring Continuing technical and promotional experts and providing multimedia educational packages in the field of suitable irrigation systems, introduction of high yield resistant varieties and observing the distance between cultivars and seed rate per hectare

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Oil Seeds"
  • "Canola Growers"
  • "cultivation Development"
  • "Grounded Theory"
  • "Selsele Township"
حاج باقری، م.، صلصالی، م.، و پرویزی، س. (1386). روش‏های تحقیق کیفی. تهران: نشر نی.
حسینی، ا. (1396). واکاوی راهکارهای توسعه کشت کلزا در شهرستان سلسله (مصاحبه)، رئیس اداره تولیدات گیاهی شهرستان سلسله، سازمان جهاد کشاورزی سلسله، 23 فروردین 1397.
حسینی، ج.، و عرب صیفی، م. (1391). بررسی نقش ترویج کشاورزی بر توسعه کشت دانه‏های روغنی در استان ایلام. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران. تهران، ایران.
حیدری، خ. (1389). بازار روغن نباتی، نشر مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
خسروی، ا.، غلامرضایی، س.، رحیمیان، م.، و اکبری، م. (1395). تحلیل موانع توسعة کارآفرینی سازمانی در تعاونی‏های کشاورزی با استفاده از رویکرد تئوری بنیانی. تعاون و کشاورزی، سال 5، شماره 19، پاییز 1395، 167-189.
رضایی زاد، ع.، و زارعی سیاه بیدی، ا. (1394). دستورالعمل فنی کاشت، داشت و برداشت کلزا در استان کرمانشاه. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه.
زارعی، ی. (۱۳۹۴). کارکرد استان‏های کشور در کشت و تولید دانه‏های روغنی. سومین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، تهران، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیط زیست، https://www. civilica. com/Paper-Naconf03-Nacnf03_471. html.
زندی، پ.، کاراندیش، م.، و رشیدی، آ. (1380). چربی‏ها و روغن‏ها در تغذیه انسان. گزارش اجلاس مشورتی FAO/WHO، انتشارات انستیتو تحقیقات تغذیه‏ای و صنایع غذایی کشور.
شفیعی، ل. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش کشت کلزا در استان کرمان. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد3/ شماره4، 16-1.
شمس، ع. (1382). بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد شغلی کارشناسان ترویج کشاورزی استان آذربایجان شرقی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران.
صدیقی، ح. (1380). بررسی عوامل تأثیرگذار بر نگرش کشاورزان نسبت به توسعه کشت کلزا در استان مرکزی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره 35، پاییز1380. 160-139. دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی.
مرشدی، ل.، و حسینی، س. (1391). نقش روش‏های آموزشی و ترویجی در ارتقاء ظرفیت نوآوری اعضای صندوق حمایت از توسعه فعالیت‏های کشاورزی زنان روستایی شهرستان مرودشت. مجله پژوهش ترویج و آموزش کشاورزی. سال پنجم، شماره 4، پیاپی 20: 27-36.
مظهری، م.، و پارساپور، خ. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش کشت کلزا (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی). نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی). جلد 25، شماره 4، زمستان 1390، 419-410.
وزارت جهاد کشاورزی، (1396). آمار تولید کشاورزی سال 96-1395، جلد:1، قابل دسترس در سایت: http://amar. maj. ir.
 
Amjad, M. (2014). Status Paper Oilseed Crops of Pakistan. Plant Sciences Division Pakistan Agricultural Research Council Islamabad.
Creswell, G. (2007). Qualitative inquiry and research design: choosing among five approaches, sage, pp. 201-220.
DES (2008) Season and Crop Report, Andhra Pradesh, 2007-2008, Directorate of Economics & Statistics. Government of Andhra Pradesh, Hyderabad.
GhiasvandGhiasy, F. (2012). Feasibility study of cultivation and development oilseeds in gazvine province. Annals of biological research,3 (8):3861-3864.
Kumar, A. (2007). Consultancy Report on Oilseeds Of Bhutan. Available at:http://rcbajo. gov. bt/wp-content/uploads/2016.
ROY, D. (2013). Problems and Prospects of Oilseeds Production in West Bengal. Agro- Economic Research Center Visva- BharatiSantiniketan.
Strauss, A., & Corbin, J. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. 3rd Edition. Los Angeles: SAGE Publications.
Xiong, Q. F., & Sun, X. L. (2011). SWOT Analysis of Industrial Development of Double-low Rapeseed in Hubei Province. Asian Agricultural Research,Volume 03, Issue 05, May.
Zarafshani, K., Ghasemi, Sh., Houshyar, E., Ghanbari, R., Van Passel, S., & Azadi, H. (2017). Canola Adoption Enhancement in Western Iran. J. Agr. Sci. Tech. Vol. 19: 47-53.