پیشران‌های آموزشی مؤثر بر توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی شهرستان نهاوند در توسعه کسب ‌و کارهای خانگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی گروه ترویج و آموزش کشاورزی-دانشگاه بوعلی سینا- همدان

2 دانشیارگروه ترویج و آموزش کشاورزی- دانشگاه بوعلی سینا- همدان

چکیده

< p>چکیده
این تحقیق از نظر نوع هدف، کاربردی بوده و با روش و فن تحلیل پیشران‌ها انجام‌ شده است و لذا دارای ماهیت تحلیلی و اکتشافی است. در مرحله نخست با مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان مرتبط در اداره مدیریت هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی استان همدان و نیز کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند، اداره تعاون روستایی، اداره صنعت و معدن، مرکز خدمات فیروزان شهرستان نهاوند اطلاعات نخستین گردآوری شد و مؤلفه‌های کلیدی(با تاکید بر نقش مولفه‌های آموزشی) که در این شهرستان می‌تواند در آینده بر توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی در راستای توسعه شغل‌های خانگی، تأثیرگذار باشند شناسایی شد. نتایج به‌دست آمده 17 مؤلفه کلیدی بود. در گام دوم برای شناسایی پیشران‌ها از بین 17مؤلفه بیان ‌شده، پرسشنامه تأثیر‌های متقابل طراحی شد. وزن‌دهی این پرسشنامه به‌صورت مقایسه‌ای زوجی و میزان ارتباط مؤلفه‌ها با همدیگر با اعداد بین صفر تا سه صورت گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری، از نرم‌افزار میک‌مک برای تحلیل استفاده‌ شد. نتایج نشان داد که" برگزاری کارگاه‌ها برای معرفی توان زنان روستایی در راستای بهبود اوضاع اقتصادی خانوارها برای اعضای خانواده و مردان روستا" از یک‌ سو می‌تواند برتوان و خلاقیت زنان روستایی بیافزاید و از سویی دیگر با معرفی این توان‌ها و قابلیت‌ها به دیگر افراد روستا و حتی اعضای خانواده بتوان مسیر ورود زنان را به عرصه فعالیت‌های کاری و اقتصادی بیشتر باز کند. همچنین " مداخله‌گری مؤثرتر مروجان کشاورزی برای ارائه نمایشگاه‌های دستاوردهای زنان روستایی به‌طور منظم در مناسبت‌های خاص به موازات آموزش برای افزایش کیفیت تولیدات برای ارایه در نمایشگاه " می‌توانند موثر باشد. این پیشران‌ها سبب "تقویت مهارت‌های استفاده از بازاریابی مجازی برای توسعه شغل‌های خانگی زنان " روستایی می‌شوند و نیز در "افزایش سطح مهارت زنان در ایجاد شغل‌ها" تأثیر مستقیم و مؤثری دارند؛ همچنین سبب افزایش تبادل تجربه‌ها در زمینه کاری زنان روستایی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The educational components of rural women’s economic empowerment to develop home-based businesses in Nahavand County

نویسندگان [English]

  • fatemeh sepahvand 1
  • saeid karimi 2
1 Ph.D. Student, Department of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture, Bu-Ali Sina University (BASU), Hamedan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture, Bu-Ali Sina University (BASU), Hamedan, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this study was to identify the educational components of rural women’s economic empowerment to develop home-based businesses in Nahavand County. This study was an applied and exploratory research. In the first step, semi-structured interviews were conducted with 20 experts. At this step, the key components that could affect the economic empowerment of rural women in the future were identified (with emphasis on the role of educational components). A total of seventeen key components were identified. In the second step, based on the identified components, a questionnaire was developed. After completing the questionnaire, Mikmak software was used to analyze the data. In the second step, a questionnaire was designed. The weighting of this questionnaire was done in pairwise comparisons with numbers between 0 and 3. Then Mikmak software was used for analysis.The results showed that "holding training workshops to introduce the potential of rural women” can increase rural women’s capabilities and also prepare them to enter the economic market and ultimately become self-sufficient. In addition, the results indicated that “women's household products should be regularly presented in the local markets and exhibitions”. Agricultural agents can train rural women to increase the quality of their products. According to the results, providing these supports and services on a regular basis can increase the quality of production and increase rural women’s skills using virtual marketing to develop their home-based businesses. Agricultural agents can also enable rural women to create other jobs and connect more with each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural women
  • Empowerment
  • Home-based business
  • Educational driver
  • ایزدی، بنت‌الهدی. رضایی مقدم، کوروش  و اسداله پورعلی (1395). سازه‌های مؤثر و موانع تحقق توسعه کارآفرینی در مشاغل خانگی بخش کشاورزی در مناطق روستایی شیراز. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران12(1) صص39-51
  • تقی بیگی (1390) بررسی موانع و راهکارهای توسعه مشاغل خانگی از دیدگاه زنان روستایی و متخصصان شهرستان اسلام آبادغرب . پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد. دانشگاه رازی. دانشکده کشاورزی
  • جهانگیری، جهانگیر و عبدالهی، احمد(1381).  نقش تولید خانگی در درآمد خانوار روستایی (مطالعه موردی روستاهای استان فارس) مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی اصفهان . صص 173-214  
  • چرمچیان لنگرودی، مهدی و علی بیگی، امیرحسین (1392). بررسی عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان روستایی، مجلهٔ جامعه‌شناسی زنان، (13)4، صص 165-192.
  • خانی، فضیله و سوری، فرشاد (1391). رویکرد جنسیتی در تحلیل رضایتمندی روستاییان از عملکرد دهیاران، فصلنامهٔ انجمن جغرافیای ایران، (32)10، صص 101-126.
  •  ده حقی، سمیه . چیذری، محمد.  صدیقی، حسن (1393). نقش تعاونی‌های کشاورزی در توانمندسازی اجتماعی زنان روستایی استان تهران. 3 (11) صص 1-24
  • ربانی، طاها (1391).روش تحلیل ساختاری، ابزاری برای شناخت و تحلیل متغیرهای مؤثر بر آینده موضوعات شهری، نخستین همایش ملی آینده‌پژوهی، تهران: 269-259.
  • رضایی قادی، خدیجه (1391)، شاخص‌های توانمندسازی زنان، مجموعه مقالات همایش توانمندسازی و توان‌افزایی زنان سرپرست خانوار، تهران.صص 112-121.
  • رضایی، روح الله؛ زارعی، شیما (1393)، "بررسی دیدگاه زنان روستایی درباره تأثیر مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی آنان"، زن در توسعه و سیاست، 12(2)، صص 287-304.
  • رنجبر حیدری، وحید. قربانی، ارسلان. سیمبر،رضا و حاجیانی، ابراهیم (1395)، شناسایی و تبیین عوامل و پیشران های مؤثر بر روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس در افق ده ساله با بهره‌گیری از روش میک مک، مجلهٔ آینده‌پژوهی دفاعی، 1 (2): 7-36.
  • زرافشانی، کیومرث. علی بیگی، امیرحسین و فقیری، مژگان (1391). رتبه‌بندی صندوق‌های اعتبارات خرد بر اساس توانمندسازی زنان روستایی استان کرمانشاه، مجله زن در توسعه و سیاست، 10 (1): 105-124.
  • زمانی میاندشتی، ناصر؛ عطائی، پوریا و ایزدی، نسیم (1391)، "بررسی سطوح و میزان توانمندی در بین اعضای تعاونی زنان روستایی"، فصلنامهٔ زن در توسعه و سیاست، س 10، ش 4، صص 153-172.
  • سعدی، حشمت اله. شعبانعلی فمی، حسین و لطیفی، سمیه (1391). سنجش میزان توانمندی اقتصادی و اجتماعی زنان قالیباف روستایی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی استان همدان)، زن در توسعه و سیاست، 10(2): 107- 126.
  • سعدی، حشمت اله؛ جلیلیان، سارا و یعقوبی فرانی، احمد (1393)،  تأثیر کسب‌وکارهای خانگی بر توانمندی اجتماعی زنان روستایی، فصلنامهٔ علمی-پژوهشی زن و جامعه، 5 (3): 85- 106.
  • سهامی، سوسن. سرایی، حسین و کلدی، علیرضا (1390). رابطه سرمایه اجتماعی باارزش‌های معطوف به توسعه زنان"، فصلنامه رفاه اجتماعی، س11، ش 42، صص 255-279.
  • سیاح‌مفضلی، اردشیر و اسدی، علیرضا (1394). بررسی ساختارهای فکری و مفاهیم کلیدی در آینده‌پژوهی و ارائه چارچوب اجرای مطالعات آینده‌پژوهی. 
  • شاهیوندی، احمد. قاسمی، مسعود. راست‌قلم، نیلوفر(1398). آینده‌نگاری  تابآوری مسکن در منطقة 8اصفهان با استفاده از آ روش تلفیقی سناریوپردازی و تحلیل اثرات متقاطع . مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 7(22)صص 131-153
  • صیده، طیبه. سامانی، رویا اشراقی، پورسعید، علیرضا(1396). تحلیل نقش توانمندی شغلی بر خوداتکایی زنان روستایی شهرستان ایلام.پژوهش های روستایی. 8(3)
  • طاهری دمنه، محسن. نادری خورشیدی، علیرضا(1393). آینده نگاری منابع انسانی در نیروی انتظامی جمهوری اسامی ایران با استفاده از روش تلفیقی سناریوپردازی و تحلیل اثرات متقاطع . فصلنامه علمی منابع انسانی ناجا.5(36)، 2
  • عنایت‌الله، س. (1388). پرسش از آینده. مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
  • کتابی، محمود؛ یزد خواستی، بهجت و فرخی راستایی، زهرا (1382)، توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه، پژوهش زنان، 3(7)
  • کلانتری، خلیل؛ شعبانعلی فمی، حسین و سروش مهر، هما (1389)، بررسی عوامل تسهیل‌کننده و بازدارننده توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی (مطالعه موردی شهرستان همدان). توسعه روستایی، 1(2): 107-124.
  • کلدی، علیرضا و سلحشوری، پروانه (1391). بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر توانمندسازی زنان"، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، س 4، صص 7-22.
  • کاکولوند، نرگس ؛ غلامرضایی، سعید و رحیمیان، مهدی (1397). نقش‌آفرینی ترویج و آموزش کشاورزی در توسعه کشت کلزا در شهرستان سلسله. دوره 10، شماره 46، صفحه 78-89
  • محمدی، یاسر. نعمت الهی، جواد. سپهوند، فاطمه(1397). نقش تأمین مالی خرد بر کیفیت زندگی زنان روستایی در پروژهٔ بین المللی ترسیب کربن در استان خراسان جنوب. توسعه محلی.9(2)، صص239-260
  • مرادی، محمد (1389). بررسی اثرات برنامه‌های اتحادیه فرشبافان شهرستان جوانرود بر توانمندسازی زنان روستایی، مطالعه موردی زنان قالیباف روستاهای: صفی‌آباد، بیاشوش و زلان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته توسعه روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
  • مردوخی،ب (1391). روش‌شناسی آینده‌نگری. تهران: نشر نی.
  • محمدپور جابری، مرتضی. ابراهیم زاده، عیسی. رفیعیان، مجتبی. ساعد موچشی، رامین(1395). شناسایی و تحلیل اثرات متقابل عوامل کلیدی و سنجش میزان پایداری منطقه ای با رویکرد آینده-نگاری راهبردی مطالعه موردی؛ استان خراسان شمالی. نشریه جغرافیا و پایداری محیط  .20.
  • نادریی‌مهدیی،کریم و وحدت ‌مودب، هاجر(1397). بررسی تأثیر مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی  بر توانمندسازی زنان دارای مشاغل خانگی( مطالعه موردی: شهرستان رزن). زن در سیاست و توسعه .16(2) صص  196ـ175
  • ملک سعیدی ، حمیده. بخشی جهرمی، آرمان و فروزانی ،معصومه(1392). عوامل موثر بر انگیزه پیشرفت کارآفرینان زن روستایی: مورد مطالعه شهرستان مرودشت. نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی.17
  • نره‌ای، ن.، صادقی عمروآبادی، ب.، شهبازی، ن. و غلامی، ر. (1391). ارزیابی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر سرمایه اجتماعی زنان. زنان و خانواده، 7 (19)، 105- 142.
  • نصیری، الف. (1389). آثار تشکیل تعاونی‌های تولید کشاورزی بر بهبود شاخص‌های توسعهٔ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اعضا: مطالعهٔ موردی روستاهای شهرستان زنجان. روستا و توسعه،  13(۳)، 127- 145.
  • اخوان کاظمی، مسعود. نیکو نهاد، ایوب(1397).شناسایی­وتحلیل پیشرانهای توسعه سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی؛سناریویی مطللوب برای آینده. پژوهش­های سیاست اسلامی،6 (10)، صص11-40
  • نعیمی،کیومرث؛ و پورمحمدی، محمدرضا (1395)، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آیندهٔ سکونت‌گاه‌های فرودست شهری سنندج با تأکید بر کاربرد آینده‌پژوهی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، شماره 20: 53-64.