نیاز سنجی و برآورد نیروی انسانی دانشگاهی مورد نیاز در رشته‌های زیربخش صنایع تبدیلی و غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، موسسه آموزش و ترویج کشاورزی،، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران ، ایران

2 مربی، موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، تحقیقات کشاورزی، آموزش و ترویج سازمان (AREEO)، تهران، ایران.

10.22092/jaear.2023.362633.1952

چکیده

یکی از کارکرد‌های مهم نهاد‌ علم و به‌تبع آن آموزش عالی، تربیت نیروی انسانی د‌ارای مهارتی است که متناسب با شرایط حال و آیند‌ه کشور، برخورد‌ار از د‌انش و توانایی به‌کارگیری آن باشد.‌‌ از معیارهای مهم کارآمد‌ی نظام آموزش عالی، میزان انطباق‌پذیری آن با بازار کار و اشتغال، کارآمد‌ی تناسب نوع مهارت ها با نیازهای بازار کار و همچنین تناسب سطح و اند‌ازه آن با نیازها است. د‌رحال‌حاضر نرخ قابل‌توجه بیکاری نیروی کار تحصیل‌کرد‌ه د‌ر کشور گواهی بر عد‌م انطباق‌پذیری سیاست های این د‌و بخش است. در ایران به رغم گسترش کمّی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در دهه‌های اخیر ، مسایل مرتبط با بیکاری و فقدان مهارت های عملی فارغ التحصیلان جوان افزایش یافته است. توسعه مبتنی بر دانش مستلزم هماهنگی نظام آموزش عالی با تحولات مبتنی بر دانش در نظام اشتغال است. سازگاری بین نیازهای شغلی و توسعه کمی و کیفی آموزش‌های عالی نقشی اساسی در شناسایی شایستگی‌های مورد نیاز دانشجویان به‌ویژه در بخش کشاورزی در راستای کسب شغل‌های پایدار دارد. در این پژوهش نیاز سنجی و برآورد نیروی انسانی دانشگاهی مورد نیاز در رشته‌های زیربخش صنایع تبدیلی و غذایی با رویکرد تحقیق کیفی از نوع روایتی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. به این صورت که ابتدا وضعیت پذیرش دانشجویان در رشته‌‌های صنایع غذایی طی سال های 1389-1400 مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد پردازش و تحلیل داده‌ها، با در نظر گرفتن اسناد بالادستی و راهبردهای کلان ملی مرتبط با بخش صنایع غذایی با استفاده از روش چگالی نسبت‌ها انجام و نیروی انسانی متخصص مورد نیاز برآورد شد.بر اساس نتایج حاصل، مجموع نیروی متخصص مورد نیاز در سال 1400 در زیر بخش صنایع تبدیلی و غذایی برابر با 7236 نفر تعیین شد که به تفکیک مقاطع تحصیلی شامل 3587 نفر کاردان یا تکنسین، 2468 نفر کارشناس، 1058 نفر کارشناسی ارشد و 123 نفر دکتری می باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Needs assessment and estimation of academic human resources in the fields of food processing industries

نویسندگان [English]

  • Mehdi Nikkhah Maman 1
  • seyed reza saberi 2
1 Assistant Professor,Institute of Agricultural Education and Extension, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
2 Lecturer, Institute of Agricultural Education and Extension, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the important functions of the institution of science and higher education, is the training of human resources with skills that are suitable for the current and future conditions of the country, dealing with knowledge and the ability to apply it. Currently, the significant unemployment rate of the educated workforce in the country is a proof of the incompatibility of the policies of these two sectors. In Iran, despite the quantitative development of universities and higher education institutions in recent decades, issues related to unemployment and lack of practical skills of young graduates have increased.Compatibility between job needs and quantitative and qualitative development of higher education plays a fundamental role in identifying the competencies needed by students, especially in the agricultural sector. In this research, the need assessment and estimation of academic human resources required in the fields of food processing industries were investigated with a qualitative research approach type. First, the the number of students in the fields of food science and technology during the years 2010-2021 were examined. next, by referring to upstream laws and documents related to the food processing industry and using the ratio density pattern in a qualitative method, data processing and analysis was done and the required expert manpower was estimated. Based on the results, the total number of specialists required in the year 2021 in the fields of food processing industries was determined to 7236 people, which, according to the educational levels, includes 3587 associates 2468 bachelor 1058 masters and 123 doctors

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human resource planning and estimation
  • higher education needs assessment
  • food industry students
  • focus group

مراجع

آقاپور، ش, موحدمحمدی، ح و علم بیگی، ا. ( 1393) نقش مهارت های کلیدی در شکل گیری قابلیت اشتغال دانشجویان.‎ پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی شماره 71، 56-41.
الوانی، م و مردانی، م.(1392). "طراحی الگوی توسعه آموزش عالی ایران در افق چشم انداز 20 ساله کشور. برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 14 ، 27-67.‎
آمارنامه کشاورزی، 1400. جلد دوم، وزارت جهادکشاورزی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. آمارنامه وزارت صمت(صنعت، معدن و تجارت) https://www.mimt.gov.ir/ انتظاری، ی. (1388).
ارایه الگویی برای هماهنگ سازی نظام آموزش عالی با تحولات مبتنی بر دانش در نظام اشتغال، مورد برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.‎ پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی شماره 53، 27-1.
انتظاری، ی(1391). شصت سال آموزش عالی، تحقیقات و فناوری در ایران، موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی. زلالی، ن، خسروی پور، ب. و زارع، ع. ( 1394 ).
تنگناها و چالش های اشتغال دانش آموختگان کشاورزی از دیدگاه مدیران اجرایی. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 33 ، تابستان 1394 ، 83 - 73 .
بی‌نام، 1396. ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی و منابع‌طبیعی، نیازسنجی و مدیریت منابع انسانی آموزش عالی کشور. بی نام، 1400. آمار دانش آموختگان، ثبت نام شدگان و دانشجویان، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انتشارات موسسه پژوهش های برنامه ریزی آموزش عالی.
سند نقشه جامع علمی کشور،1389 دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری. زمانـی، غ. (1381). کاربـرد الگـوی چگالـی نسـبت هـا: برآورد نیـروی متخصص مـورد نیاز بخش خصوصی کشـاورزی، مجموعـه مقاالت سـمینار ارائه ی نتایج طرح نیازسـنجی نیروی انسـانی متخصص، تهران: مؤسسـه پژوهـش و برنامه ریزی آموزش عالـی، 21 و 22 خرداد سامیان, موحدی, سعدی, حشمت اله و صالحی عمران. (1399).
مدل شایستگی‌های حرفه‌ای دانشجویان کشاورزی از دیدگاه خبرگان. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی, شماره55, 137-156.‎
سرو، س , هزارجریبی، ج, کرمی‌قهی، م و انتظاری، ا. (1398). سیاست های توسعه آموزش عالی و پیامدهای آن بر اشتغال دانش آموختگان دانشگاه ها. راهبرد اقتصادی، شماره 19، 175-202.‎
شرفی, م, عباس پور، ع. (1394). شناسایی قابلیت های اشتغال پذیری دانش آموختگان دانشگاهها براساس نظریه داده بنیاد. نوآوری و ارزش آفرینی,شماره),33-48.‎ شعبانعلی فمی،ح. آقاپور،ش. علمبیگی، ا. (1389).
شناسایی موانع و مشکلات شکل گیری یادگیری شغل محور در بین دانشجویان رشته های کشاورزی دانشگاه تهران، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، شماره 2، 219-229. - شکوری، ع. ( 1389 ).
سیاست های توسعه کشاورزی در ایران. انتشارات سمت، چاپ سوم. شیرزاد، ح.(1389).مشاغل بخش کشاورزی و منابع طبیعی. سازمان مرکزی تعاون روستایی، نشر دارا. 130-146. طائی، ح، (1388). الگوها، پیش بینی ها و واقعیت ها در تقاضای نیروی کار. نامه آموزش عالی، دوره 6. 37-66.‎
عزیزی خالخیلی، ط و منتی زاده، م. (1398). اشتغال دانش‌آموختگان بخش کشاورزی: تحلیل نگرش دانشجویان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی, شماره12، 22 -34.‎
غلامی گندمانی م و فاطمی م(1400). تمایل به راه اندازی کسب وکار در بین دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز: کاربرد رهیافت قابلیت اشتغال،راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، شماره15، 111-125
کیخا, احمد. (1401). واکاوی علل و عوامل بیکاری دانش‌آموختگان در آموزش‌عالی. آموزش علوم دریایی, دوره نهم، شماره 28، 38-21. موحدی، ر، اکبری، ر، یعقوبی فرانی، ا. (1389 ). راهکارهای بهبود وضعیت اشتغال دانش آموختگان رشته های کشاورزی (مطالعه موردی دانشگاه بوعلی سینا)، پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی.شماره 3، 85-98.
مومنی مهموئی، ح، کرمی، م و مشهدی، ع. (1391 ). بررسی میزان آموزش مهارت های اشتغال زای مورد نیاز بازار کار در برنامه های درسی کارشناسی ناپیوسته حسابداری، مهندسی عمران و صنایع غذایی. پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال نهم، دوره دوم، شماره 7، پیاپی 43 ، 72 – 6.
نوذری, ح، کریمی ع. (1396). نقش روابط رسمی و غیررسمی (شبکه روابط اجتماعی) در اشتغال دانشجویان در دانشگاه خوارزمی. رفاه اجتماعی, شماره 64, 161-198.‎
وقاری زمهریر ز، عبیری س و سعیدی رضوانی م. (1394). نقش آفرینی دانشگاه در اشتغال: از نظر تا عمل مطالعه موردی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد.‎ مهارت آموزی. شماره ،2 65-79.
Van de Werfhorst, H. G. (2014). Changing societies and four tasks of schooling: Challenges for strongly differentiated educational systems. International Review of Education, 60, 123-144.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار