نقش مولفه های آموزشی و اجتماعی بر اثربخشی مهندسین ناظر(مورد مطالعه: کلزاکاران شرق استان گلستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 استادیار موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانش آموخته دکتری آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران

10.22092/jaear.2023.362638.1953

چکیده

تحقیق حاضر به منظور بررسی عامل های مؤثر اجتماعی و آموزشی بر اثربخشی مهندسین ناظر کلزا از دیدگاه کلزاکاران شرق استان گلستان انجام گرفته است. تحقیق از نوع علّی-ارتباطی است و جامعه ی آماری (کشاورزانی که در سال 1400 در زمین کشاورزی خود کلزا کشت نمودند) 950 نفر بوده است. نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب و با استفاده از آماره ی کوکران 210 نفر به عنوان نمونه آماری گزینش شدند. جهت مطالعه میدانی از پارادایم کمی استفاده شد. ابزار تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن براساس نظر متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید و پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 93/0 =α ، آلفای ترتیبی 91/0 =α و تتای ترتیبی90/0 =θ محاسبه شد. به منظور پردازش داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزارهای SPSSWin21 و Smart PLS استفاده شد. نتایج با استفاده از روش‌های الگویابی علی ارائه شده و حاکی از آن است، همه افراد مورد مطالعه با اتفاق نظر اثربخشی مشاوره-های فنی مهندسین ناظر کلزا را متوسط و کم تر آن گزارش نمودند. همچنین بر اساس الگویابی معادله ساختاری، بیشترین تاثیر را بر اثربخشی مهندسین ناظر کلزا، متغیر نفوذ اجتماعی کلزاکاران با ضریب مسیر 459/0داشته است و نیز متغیر مشارکت اجتماعی با ضریب مسیر 195/0 و متغیر آموزشی به میزان 185/0، به ترتیب اثرات بعدی را داشتند. شایان ذکر است، 2/72 درصد از تغییرات مربوط به اثربخشی مهندسین ناظر کلزا در شرق استان گلستان، توسط متغیرهای فوق تبیین می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Educational and Social Factors on Rapeseed Consulting Engineers’ Effectiveness in East of Golestan Province

نویسندگان [English]

  • Mehdi Alikhani Dadoukolaei 1
  • Saeedeh Nazari Nooghabi 2
  • Zahra Teimuri Koohsar 3
1 PhD of agricultural extension and education, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Assistant professor of Agricultural Education and Extension, Agricultural Education and Extension Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran Iran
3 PhD of Agricultural Education, University of Agricultural Extension and Education and Natural Resources of Khuzestan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the factors affecting the rapeseed consulting engineers’ effectiveness in East of Golestan province from the rapeseed farmers’ viewpoints. The study was a causal-relationship research. The statistical population consisted of farmers who planted the rapeseed in their land summing up to 950 people in 2021. The proportional stratified random sampling using the Cochran formula was adopted and 210 were selected as the sample. A quantitative paradigm was used and the content validity of the researcher-made questionnaire was confirmed by agricultural extension and education experts. Its reliability using Cornbrash’s alpha formula, ordinal alpha and Theta ordinal coefficient were α= 0/93, α = 0.91 and θ= 0/90, respectively. In order to analyze the data for both descriptive and inferential statistics, the SPSSWin21 and Smart PLS software were used. The results are presented using causal modeling methods and showed that all the subjects agreed and ranked the engineers’ technical advice and supervision at average and less. Also, based on the structural equation modeling, the greatest impact on the effectiveness of the consulting engineers was attributed to farmers ‘social impact variable with the path coefficient of 0/459 and the social participation with 0/195, educational factors with 0/185 ranked the next. It is worth noting that 72/2 percent of consulting engineers’ effectiveness in Eastern part of Golestan province is explained by the given variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • effectiveness of consulting engineers
  • social influence
  • social participation
  • rapeseed farmers

مراجع

اجاقی، ص، بیات، ر، فضلی، ص، کشاورز ترک ع، فتح طاهری ع. (1401). اولویت‌بندی عوامل مرتبط با آینده اشتغال و رفاه اجتماعی در ایران رفاه اجتماعی; ۲۲ (۸۷) :۲۵۱-۲۲۱ ۱۰,۳۲۵۹۸/refahj. http://refahj.uswr.ac.ir/article-۱-۴۰۷۰-fa.html اکبری، م.، اسدی، ع.، شعبانعلی فمی، ح و اسکندری ج. (1388). چالش های طرح مهندسین ناظر گندم از دیدگاه مهندسین ناظر: مطالعه موردی استان اصفهان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. 5 (2): 87-71. پزشکی راد، غ.، فعلی، س. و چیذری، م. (1388). تأثیر ناظرین گندم در پذیرش تکنولوژی‌ها و نوآوری‌های حفاظت از خاک در کشاورزان گندم‌کار استان تهران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 40 (2): 59-53. توسلی، ب.، پزشکی راد، غ. و چیذری، م. (1386). اثربخشی دوره‌های آموزشی ضمن خدمت بانک کشاورزی در افزایش دانش فنی کارشناسان کشاورزی بانک. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 3 (2)، 97-105. دین پناه، ق. و خلیلی باروق، ت. (1393). عوامل موثر بر اثربخشی مهندسین مشاور گندم در ایران. گزارش پژوهش MAGNT. 3 (2): 600-607. شرفی پور.ل. و احمدوند. م. (1397). واکاوی بازدارنده های توسعه کشت کلزا Brassica napus)) در شهرستان اُرزوئیه. فصلنامه پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی. (4) 11. 58-47. شیری، ش،. بیژنی، م. و چهارسوقی امین، ح. (1390). ارزشیابی اثربخشی طرح محوری گندم از دیدگاه کارشناسان ناظر استان ایلام. پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، 4 (2). 85-95. عباسی رستمی ع. ا.، علیخانی دادوکلایی م. و چرمچیان، م. (1394). نقـش عامـل هـای مدیریتـی- آموزشـی در عملکـرد شـغلی مروجـان توسـعه کشـت توتـون در اسـتان هـای مازنـدران و گلسـتان. فصل نامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی 32: 81-95. عادلی، ج.، بوزرجمهری، خ. و علیزاده، الف، (1399). تحلیل موانع و چالش‌های مصرف بهینة آب در بخش کشاورزی نواحی روستایی شهرستان گنبد کاووس. مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، سال هجدهم، شماره 1، 8233 شماره پیاپی 34. عباسی رستمی، ع.ا.، ذبیح اله نژاد، ن. و چرمچیان لنگرودی، م. (1393). مدل یابی نیازهای آموزشی مهندسان ناظر کشت و تولید برنج شرکت های خدمات مشاوره ای فنی مهندسی کشاورزی استان مازندران. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. 6 (31)؛ 18-28. عزتی م، حیدری ح، مریدی پ، (1398). برآورد تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر تولید و اشتغال بخش کشاورزی. فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی. ۲۷ (۹۱) :۲۸۹-۳۲۲URL: http://qjerp.ir/article-۱-۲۳۵۲-fa.html فعلی، س.، احمدی، س.، چیذری، م. و یعقوبی، ا. (1387). تاثیر کارشناسان ناظر طرح گندم بر دانش مکانیزاسیون کشاورزان تحت پوشش شهرستان دهگلان ، کردستان. پنجمین کنگره ملی مهندسی ماشینهای کشاورزی و مکانیزاسیون. فیض آبادی، ی و کبیری، الف. (1398). بررسی عوامل مؤثر بر مقدار پذیرش شرکتهای خدمات مشاورهای در بین گندمکاران شهرستان میانه. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 3 (11)، 194-177. قیاسوند قیاسی. پ.، فرج اله حسینی. ج. و حسینی. م. (1385). عوامل مؤثر بر اثربخشی ناظر گندم مرکزی در قزوین. آموزش و ترویج کشاورزی. 3 (1): 43-31. کرباسی، ع. ر.، محمدراده، س.ح.، و هندی زاده، ه. (1398). تحلیل عوامل موثر بر افزایش سطح زیر کشت کلزا در مناطق روستایی مورد: روستاهای استان خراسان رضوی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. (3) 8. 202-187. گراوندی، ش و رفیعی، ف (1400). ارزشیابی اثربخشی پایگاه های الگویی جامع تولیدی-ترویجی کلزاکاران شهرستان دهلران. فصلنامه علمی پژوهش مدیریت آموزش ترویج کشاورزی. شماره 57 و 58. 110-130. گلزاری، الف. و میردامادی، م. (1388). بررسی عملکرد مهندسین ناظر در افزایش تولید گندم در سال زراعی 86 -1385 در استان کرمانشاه از دیدگاه کشاورزان. مجله ترویج و اقتصاد کشاورزی، 2 (2). 13-2. مرکز آمار ایران، (1393). https://www.amar.org.ir/ معتمد. م، قربانی پیرعلیدهی، ف و رحیم نژاد بالاگشفه. ز. (1400). تحلیل عوامل موثر در پذیرش کشت کلزا (کشت دوم) در شالیزارهای استان گیلان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، (2) 17، 10-1. 20.1001.1.20081758.1400.17.2.1.9 مومنی هلالی، ه. عباسی، ع و علیلو. ج. (1396). ارزیابی اثربخشی طرح همگام با کشاورز شالیکاران آمل. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. شماره 42. 41-27. نوری، ح، قاسمی، ج و توکلی. ع (1401). ارزشیابی اثربخشی پژوهشگر-مروجان ارشد در نظام نوین ترویج کشاورز: کاربرد مدل سیپ. فصلنامه علمی پژوهش مدیریت آموزش ترویج کشاورزی. شماره 61. 41-62.
Aaker, D., Kumar, V. (2019). Marketing research. (13 th Edition). John Wiley & Sons. Ali, A. E. M., Hamad, M. A. A., Abdallh, M. A. A., and Elagab, M. A. M. (2020). The role of extension officers in delivering agricultural services to the small-scale farmers, Gezira State, Sudan. American International Journal of Agricultural Studies, 3(1), 51-65. Arayesh, Bagher (2011). An Investigation and Prioritize of Farm Consultants Project Problems from the View Point of Farmers (Case Study: Ilam, Iran). Australian Journal of Basic & Applied Sciences. 2011, Vol. 5 Issue 6, p1341-1343. 3p. 1 Cha. Davidson, p. a, Ahmad, M., Ali, T. (2011). Dilemmas of agricultural extension in Pakistan: food for thought. Agricultural Research and Extension Network.Network Paper, No.116, Retrieved from: www.odi.org.uk/agren/publist.html. Faure, G. Yann Desjeux & Pierre Gasselin (2012). New Challenges in Agricultural Advisory Services from a Research Perspective: A Literature Review, Synthesis and Research Agenda, The Journal of Agricultural Education and Extension, 18:5, 461-492. http://dx.doi.org/10.1080/1389224X.2012.707063. Ghorbani, M. (2008). Evaluation of Agricultural Advisory Services Effects on Sugar Beet in Rzavi Khorasan Province.Journal of Applied Sciences, 8(20). Moumeni H. (2011). Evaluating Rice Supervisor Extensionists' Performance: The Case Study of Mazandaran Province, Iran. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences. Volume 11 Number 1. 38-44. O'Neill, B. (2010). Obtaining High-Quality, "Low-Maintenance" Stakeholder Input: How to Create a Virtual Statewide Extension Program Advisory Committee, Journal of Extension, 48, 2. Samuel Benin, Ephraim Nkonya, Geresom Okecho, Joseé Randriamamonjy, Edward Kato, Geofrey Lubade and Miriam Kyotalimye. (2011). Returns to spending on agricultural extension: the case of the National Agricultural Advisory Services (NAADS) program of Uganda. Agricultural Economics. 42(2): 249–267.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار